ROMULUS

I.

ROMULUS

Consul cum Placido, an. Urb. Cond. 1095.

II.

ROMULUS

Martis et Iliae filius, Numitoris nepos, Remi frater, eodem cum illo partu editus. Erat enim Numitori frater nomine Amulius praeferoci ingeniô, qui non contentus, fratri natu maiori imperium praeripuisse, ut posteritati quoque suae tyrannidem stabiliret, Lausum, prolem illius masculam, interemit. Iliam quoque, ut spem omnem nepotum fratri eriperet, sub specie honoris Virginem vestalem legit, eôque modô perpetuâ virginitate damnavit. Haec tamen postea ex Marte (ut Romani credi voluerunt) gravida deprehensa, gemellos peperit, quos Amulius in Tyberim abici iussit, matrem autem vivam in ripa fluminis defodi. Verum cum id temporis Tyberis extra ripas restagnâsset, nec adire usquam ad iusti amnis cursum posset, qui mergendorum puerorum negotium susceperat, proximâ eos alluvie, ubi postea Ruminalis ficus fuit, expositos reliquit. Quo in loco a Faustulo regii pecoris magistro inventi sunt, et Laurentiae uxori educandi traditi; quae quod vulgatô corpore quaestum faceret, ideoque Lupa inter pastores vocaretur, factus est locus fabulae, romulum et Remum a lupâ educatos fuisse. Lactantius, l. 1. c. 10. romuli nutrix lupa honoribus est affecta divinis. Et ferrem, si animal ipsum fuisset. cuius figuram gerit. Auctor est Livius Laurentiae esse simulacrum, et quidem non corporis sed mentis ac morum. Fuit enim Faustuli uxor, et propter vulgati corporis vilitatem Lupa inter pastores, i. e. meretrix, nuncupata est. Haec ille Non desunt tamen, qui veram belluam Romuli nutricem velint fuisse, non autem prostitutam Laurentiam. Strabo, qui Tiberii temporibus, e Ponti Regibus oriundus, clarissimus fuit, l. 5. Μυθεύονται μὲν ἐξ Α῎ρεος γενέςθαι τοὺς παῖδας, ἐκτεθέντας δ᾿ ὑπὸ λυκαίνης ὁραθῆναι ςκυλακευομένους. Iustinus, l. 38. c. 6. ex emendatione Dempsteri: Ipsiferunt conditores suos lupae uberibus alitos. Plin. l. 8. c. 17. Quae de infantibus ferarum lacte nutritis, cum essent expositi, produntur, sicut de conditoribus nostris a lupa, magnitudini fatorum accepta ferri aequius quam ferarum naturae arbitror. Adscribam in tyronum gratiam celebriores poetas. M. Tullius, l. 1. de Divinatione, c. 12.

Hîc silvestris erat Romani nominis altrix

Bellua. — —— ——

Propertius, l. 2. eleg. 6. v. 19.

—— —— Tu criminis auctor

Nutritus durae, Romule, lacte lupae.

Idem, l. 3. eleg. 8. v. 51.

Eductosque pares silvestri ex ubere Reges.

Et l. 4. eleg. 1. v. 55.

Optima nutricum nostris lupa Martia rebus,

Qualia creverunt moenia lacte tuô.

Et eiusdem libri eleg. 4. v. 53.

—— Quem non sine matris honore

Nutrit inhumanae dura papilla lupae.

Ovid. l. 3. Fastor. v. 53.

Lacte quis infantes nescit crevisse ferinô?

Martialis, l. 2. epigr. 75. v. ult.

A nostrâ pueris parcere disce lupâ.

Iuvenalis, Satyr. 11. v. 104.

Romuleae simulacra ferae mansuescere iussae.

Claudianus:

Hic patrius Mavortis amor, partusque notantur

Romulei, post amnis inest, et bellua nutrix.

Sidonius Apollin. Carm. 2.

Praebuit intrepido mammas lupa feta Quirino.

Hi postea cum adolevissent, an. aetat. 15. Festum Lupercalia

instituerunt, posteaque de genere suo a FAustulo edocti Amulium trucidârunt; avumque Numitorem in regnum restituerunt, Nec ita multo post collectâ magnâ pastorum manu, urbem novam in Palatino monte, ubi educati fuerant, aedificant. Et quoniam tratres gemini erant, nec aetatis verecundia differentiam facere poterat, ortâ inter eos contentione, uter novae urbi nomen daret, et conditam imperio regeret, placuit rem avium iudicio permitti. Cumque Remo in Aventino vultures 6. Priores, Romulo autem in Palatino 12. sed posteriores apparuissent; illô tempore, hôc numerô se priorem esle asserente, exorta inter pastores primum altercatio est, quae deinde ad manus pervenit. Ibi Remus ictus cecidit. vulgatior fama est,ludibrio fratris Remum novos muros transiliisse: inde a Romulo, sive a Celere quodam militum tribuno, Romuli iussu, fuisse interfectum.

Moenia conduntur, quae quamvis parva fuêre,

Non tamen expeditt transiluisse Remum.

Solus itaque regnô potitus Romulus, ut urbem incolis frequentiorem redderet, Asylum aperuit. Senatores centum, quos ab honore Patres appellavit, conscripsit. Vicinis connubia negantibus, virgines, quae ad Consualium spectaculum convenerant, rapuit. Cecinenses bellum inferentes praeliô vicit, regeque obtruncatô, Iovi Feretrio, opima spolia obtulit. Antemnates deinde et Sabinos praeliô superatos in civitatem recepit. Fidenates acie fudit, et ad oppidum fugientes insecutus urbem eôdem impetu cepit. Veientibus quoque, post adversam pugnam pacem petentibus, centum annorum inducias concessit. Hisce rebus gestis, legibusque egregiis conditis, cum Capreae paludem contionem haberet, ingente coortâ tempestate, repente nusquam comparuit, Patrum, ut creditur, manibus discerptus, an. regni 38. Vide Liv. Hist. l. 1. Florum, l. 1. Velleium Paterc. Eutropium, Plutarchum, etc. Romulus autem et Remus a Rumâ, i. e. mamillâ dicti sunt, teste Festô, Idem tamen alibi, Romulus et Remus a virtute hoc est robore appellati. Hinc Romuslus adiectivum: ut Romula tellus apud Virg. Aen. l. 6. v. 876. et Gens Romula apud Horatium, in Carm. Saeculari v. 47. Item Romuleus, ut urbs Romulea, apud Ovid. l. 15. Met. v. 625. Nic. Lloyd. Addo, quod idem Triumphum invenisse, Quadrigam in honorem Martis seu Quirini excogitâsse, bellicrepam saltationem instituisse, primum Anni mensem genitori suo dedicâsse aliaque egregie fecisse, legitur. Vide Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. passim. Quanta eius fuerit potestas, Tacitus indigitat Annal. l. 3. c. 26. Nobis Romulus, uti libitum, imperaverat: ob austeros tandem mores, per sicarios a Patribus subornatos, interemptus. Apud Festum unius tantum Romuli legis mentio est, quae tamen, an ei adscribenda, iure dubitat; quum Auctor is dicat (secundum lectionem Scaligeri) in legibus Regis Romuli et Tatii et Servii Tullii eam extare. Est autem haec, Sei. Parentem. puer. verberit. ast. oloe. plorassint. puer. Diveis. parentum. sacer. esto. sei. nurus. sacra. Diveis. Parentum. esto. Meminit tamen eiusdem Regis Legis de iudicibus Dionys. Halicarn. inquiens, romulus, postquam discrevit potiores ab inferioribus, mox legibus latis praescripsit, quid utrisque faciendum: Ut patricii sacra curarent, Magistratus gererent, ius redderent, secum Remp. administrarent, res urbanas obirent. Similiter Legis de Toga, a Romulo, latae, mentio apud Auctores priscos, Quisque demissam ad talos Togam in urbe habeto. Vide Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 5. c. 32. et alibi.

III.

ROMULUS

Poeta. Auctor aliquot fabularum, ad imitationem aesopi, quas Tibertino, filio suo, inscripsit. ROMULUS Amaseuc Bononiae docuit. Graece doctissimus, Xenophontem, Pausaniam etc. Latiô donavit saeculô praeteritô vide Anton. Teissier, in Elogiis Volum.1.